Informacje Walter Herz

Na krakowski rynek wchodzi rekordowa ilość biur, które szybko znajdują odbiorców    

Kraków jest najbardziej chłonnym, regionalnym rynkiem biurowym w Polsce, a także niekwestionowanym, krajowym liderem sektora usług dla biznesu. O intensywnym rozwoju branży w stolicy Małopolski w ostatnich latach świadczy choćby liczba otwieranych centrów IT/SSC/BPO, których w mieście działa już 158. W ciągu ostatniego roku na terenie aglomeracji powstało niemal dwa razy więcej nowych ośrodków niż w Warszawie. Stąd ogromny popyt na krakowskie biura.

Z danych Walter Herz wynika, że w 2017 roku do najemców trafiło w Krakowie przeszło 200 tys. mkw. powierzchni, o kilka procent więcej niż rok wcześniej, a w tym roku popyt na biura nie jest mniejszy. Największym odbiorcą nowej powierzchni są centra usług wspólnych dla biznesu.

Prawie 75 tys. osób zatrudnionych w sektorze usług dla biznesu 

W tym segmencie w aglomeracji krakowskiej zatrudnionych jest już około 68 tys. osób. A z szacunkowych obliczeń ASPIRE, organizacji zrzeszającej największe firmy SSC/BPO/IT, wynika, że w tym roku miejsce pracy w sektorze IT i usług dla biznesu znajdzie w Krakowie kolejne prawie 7 tys. osób. Na koniec bieżącego roku w krakowskich centrach będzie pracowało już około 75 tys. osób.  

W całym kraju firmy sektorowe skupiają aktualnie 265 tys. osób. Około 20 proc. więcej niż przed rokiem. Z szacunków wynika, że w roku 2020 usługi dla biznesu może świadczyć już ponad 300 tys. osób. Według danych ABSL, tylko w 2017 roku powstało w Polsce 51 nowych centrów usług dla biznesu.   

Kraków ugruntował już swoją pozycję najsilniejszego ośrodka outsourcingowego, nie tylko w Polsce, ale także na globalnej mapie, co potwierdzają zestawienia Tholons Top 100 Outsourcing Destinations. W ostatnim rankingu stolica Małopolski znalazła się na 8. miejscu wśród najatrakcyjniejszych miast na świecie dla inwestycji w segmencie SSC/BPO/IT. Według danych stowarzyszenia ASPIRE, całkowita wartość roczna tego sektora w przypadku Krakowa wynosi 2,6 mld euro.

Popyt na krakowskie biura wyższy od podaży

Mateusz Strzelecki, Partner w firmie Walter Herz zauważa, że za intensywnym wzrostem sektora usług dla biznesu w Krakowie idzie szybki rozwój rynku biurowego. - 2017 rok był dla miasta rekordowy pod względem ilości oddanej powierzchni biurowej. Oferta zwiększyła się o 193 tys. mkw. biur, a zasoby Krakowa przekroczyły 1,1 mln mkw. powierzchni. Co ciekawe, ubiegłoroczny popyt na krakowskie biura przewyższył nową podaż. Za tak wysoką absorpcją rynku kryją się między innymi transakcje najmu obejmujące całe budynki, które zawierane są często przez jednego najemcę - wyjaśnia Mateusz Strzelecki.

Z raportu Focus on Kraków opracowanego przez Pro Progressio, Polską Agencję Inwestycji i Handlu, Antal i Walter Herzwynika, że w stolicy Małopolski jest aktualnie w budowie ponad 300 tys. mkw. powierzchni biurowych. W trakcie realizacji znajduje się m.in. 20 budynków klasy A. Natomiast kolejne 150 tys. mkw. biur jest już przygotowywane do budowy.  

W Krakowie nie ma wyraźnie zarysowanych stref biurowych. Główne obszary zabudowy biurowej to północno-zachodnia część miasta w okolicy ulicy Armii Krajowej oraz północno-wschodnia cześć Krakowa w rejonie alei Jana Pawła II, gdzie powstaje na przykład Podium Park (22,6 tys. mkw.) i O3 Business Campus (19 tys. mkw.).

Intensywna zabudowa centrum Krakowa

Swoją pozycję biurową ugruntowuje w ostatnim czasie centrum miasta, szczególnie obszar w okolicy ronda Mogilskiego i Grzegórzeckiego, gdzie powstają takie inwestycje jak: High5ive(32,3 tys. mkw.), Mogilska Office (12 tys. mkw.), Unity Centre (46 tys. mkw.) z 27 kondygnacyjną wieżą Unity Tower mierzącą 102 metry, która będzie najwyższym budynkiem w Krakowie, V. Offices (24,9 tys. mkw.), czy Fabryczna Office Park (13,5 tys. mkw.). Biurowo rozwija się także południowa część aglomeracji w rejonie ulicy Wadowickiej i Wielickiej, gdzie w budowie jest m.in. Equal Buisness Park (22,3 tys. mkw.) i Tischnera Office (33,6 tys. mkw.).  

Średnia stawka czynszowa za powierzchnie biurowe w Krakowie, jak podaje Walter Herz, wynosi około 14 euro/mkw./m-c. i od dawna utrzymuje się na tym samym poziomie.

Drugi co do wielkości rynek biurowy w kraju jest wyraźnie tańszy od Warszawy, ale zdaniem Mateusza Strzeleckiego nie tylko czynnik kosztowy jest tym, co przyciąga do miasta inwestorów. – Kraków wyróżnia się przede wszystkim najwyższym w Polsce potencjałem edukacyjnym. Stolica Małopolski może pochwalić się największą liczbą wykwalifikowanych specjalistów w kraju – przyznaje ekspert Walter Herz.

Siła Krakowa tkwi w dużym zapleczu akademickim. Co roku w liczącym 770 tys. mieszkańców mieście kończy studia średnio około 50 tys. osób, z czego ponad 13 tys. stanowią absolwenci szkół technicznych, których na przykład w Warszawie jest tylko ponad 7 tys. Największa liczba absolwentów krakowskich uczelni to specjaliści z obszaru finansów, lingwistyki i IT.

Autor: Walter Herz

W Warszawie wciąż brakuje miejsc noclegowych. Wkrótce otworzy się wiele nowych obiektów

Zdaniem specjalistów Walter Herz, warszawski rynek hotelowy jest ciągle nienasycony. Eksperci obliczają, że w obiektach, które mają zostać ukończone tym roku w Warszawie przybędzie ponad 2 tysiące pokojów. To jedna czwarta nowej oferty, planowanej do oddania w 2018 roku na największych rynkach hotelowych w kraju. Inwestycje, które mają być gotowe w 2019 roku przyniosą Warszawie kolejne 2 tysiące miejsc hotelowych. Tym samym, jak podają analitycy Walter Herz, zasoby stołecznego rynku zwiększą się do około 18 tys. pokojów hotelowych.   

W tym roku w Warszawie planowane jest otwarcie m.in. zlokalizowanego w dzielnicy Włochy hotelu Krakowska Residence z ponad 350 pokojami, hotelu Four Points by Sheraton na warszawskim Służewcu Przemysłowym, który mieścił będzie 192 pokoje, hotelu Vienna House ze 164 pokojami, luksusowego hotelu Raffles Europejski na Krakowskim Przedmieściu ze 106 pokojami, czy 163 pokojowego Hampton by Hilton przy ulicy Postępu i hotelu Moxy na terenie kompleksu Koneser na warszawskiej Pradze, w którym znajdzie się 141 pokojów, informują specjaliści Walter Herz.

Konna linia tramwajowa z 1866 roku motywem wystroju hotelu ibis Styles Warszawa City

Jedno z hotelowych otwarć, zapowiadanych na ten rok w Warszawie, miało miejsce w połowie marca, kiedy przy ulicy Grzybowskiej otwarty został hotel ibis Styles Warszawa City z 220 pokojami. To pierwszy w stolicy obiekt tej marki. Motywem przewodnim wystroju hotelowych wnętrz jest wątek komunikacyjny starej Warszawy, a przede wszystkim pierwsza, konna linia tramwajowa, która została uruchomiona w mieście 1866 roku.  

Niedawno gości zaczął przyjmować także pięciogwiazdkowy hotel Renaissance Warsaw Airport Hotel zlokalizowany bezpośrednio przy warszawskim Lotnisku Chopina. Poza 225 pokojami hotel mieścił będzie wysoką na 5,5 metra salę balową, wyposażoną w zintegrowany systemem świetlny, pozwalający na uzyskanie 16 milionów kolorów podświetlenia. Obiekt zapewni również zaplecze konferencyjne z ośmioma salami oraz ekskluzywną strefę SPA i basen, a także Executive Lounge na najwyższym piętrze, z obszerną ofertą gastronomiczną i niepowtarzalnym widokiem na płytę lotniska.

Noc w apartamencie prezydenckim za ponad 16 tys. zł

Trwa również końcowe odliczanie do otwarcia hotelu Raffles Europejski Warsaw, który mieści się w historycznym budynku dawnego Hotelu Europejskiego przy Krakowskim Przedmieściu. To pierwszy hotel o standardzie pięciu gwiazdek plus w Polsce, który poza 106 pokojami i apartamentami zaoferuje SPA z basenem, klub fitness, palarnię cygar, cukiernię i restaurację. Na terenie obiektu dostępna będzie również najwyższej klasy przestrzeń biurowa i handlowo-usługowa.

Jak twierdzą przedstawiciele obiektu, perłami w koronie hotelu Raffles Europejski Warsaw będą apartamenty raffles i prezydencki, które liczą prawie po 300 mkw. powierzchni. Wyposażone są w wykonane na zamówienie meble, a częścią apartamentu prezydenckiego jest sala pompejańska, która została opisana i pokazana w ekranizacji Lalki Bolesława Prusa. Ceny noclegów w prestiżowych apartamentach zaczynają się od ponad 16 tys. zł za dobę. Goście będą mogli m.in. korzystać z hotelowych limuzyn, usług kamerdynera i art consjerża, który oprowadzi po kolekcji dzieł sztuki Hotelu Europejskiego, czy zarekomenduje wystawy w warszawskich muzeach i galeriach.

Służewiec biurowy z obiektami hotelowymi

Na warszawskim Służewcu przemysłowym dobiega też końca budowa pierwszego etapu kompleksu P4, który tworzyć będą cztery budynki, z których dwa wyższe, siedmiokondygnacyjne są obecnie w realizacji. W jednym z nich powstaje czterogwiazdkowy hotel biznesowy Vienna House Mokotów ze 164 pokojami, przestronnymi salami konferencyjnymi i częścią rekreacyjną. Otwarcie obiektu przewidziane jest na koniec tego roku.

W największej dzielnicy biurowej w Polsce, u zbiegu ulicy Cybernetyki i Postępu na przełomie maja i czerwca br. otwarty ma zostać również hotel Hampton by Hilton Warsaw Mokotow. Dołączy do czterech innych warszawskich placówek działających pod trzema różnymi markami sieci Hilton, oferując 163 pokoje.  

Na warszawskim Mokotowie w ostatnim kwartale br. zaplanowane zostało też otwarcie hotelu Four Points by Sheraton Warsaw Mokotów, w którym na gości czekać będzie 190 pokojów, część  konferencyjna o łącznej powierzchni około 400 mkw., restauracja z barem i centrum fitness.  

Hotele dla gości biznesowych

Wkrótce nastąpi również otwarcie warszawskiego hotelu AC Hotels by Marriott. Pierwszy hotel tej marki w mieście zlokalizowany będzie przy Alejach Jerozolimskich 144, w sąsiedztwie Dworca Zachodniego oraz centrum handlowego Blue City. Zaoferuje około 260 pokojów, przestrzeń konferencyjną oraz restaurację i sky bar na ostatnim piętrze z panoramicznym widokiem na miasto. Hotele tej marki znane są z nowoczesnego wystroju i hollu AC Lounge, który funkcjonuje jako przestrzeń co-workingowa w ciągu dnia i miejsce tętniące życiem wieczorami.

Jesienią br. w wielofunkcyjnym Centrum Praskim Koneser zostanie otwarty natomiast hotel Moxy (marka Marriott International). W części komercyjnej kompleksu, w zrewitalizowanym budynku destylarni dawnej wytwórni wódek na gości czekać będzie 141 pokojów.

W drugim półroczu tego roku w Warszawie oddany zostanie ponadto położony przy alei Krakowskiej czterogwiazdkowy hotel Krakowska Residence. Na terenie obiektu znajdzie się nowoczesna restauracja z barem i duża sala konferencyjna. Niedaleko, przy ulicy Geologicznej w tym samym czasie inwestor planuje otworzyć również Hotel Geologiczna. Sześciopiętrowy budynek w minimalistycznej formie i industrialnych wnętrzach mieścił będzie 70 pokojów dla gości biznesowych.

W następnych latach  

Jak podają specjaliści Walter Herz, pod koniec przyszłego roku na warszawskim Ursynowie ma zostać oddany pierwszy hotel marki Staybridge Suites, należącej do Grupy InterContinental, który dostarczy 190 pokojów.  

Na warszawskim rynku pojawić się ma również hotel Focus Hotel z 238 pokojami na Służewcu, Holiday Inn z 217 pokojami przy Dworcu Zachodnim i centralnie położony, 149 pokojowy hotel Puro Warszawa Centrum. 

Wśród planowanych otwarć w kolejnych latach eksperci Walter Herz wyliczają także 330 pokojowy Motel One w Śródmieściu, Port Praski ze 120 pokojami, hotel marek Residence Inn i Moxy z 300 pokojami, a także następne hotele ibis Styles.  

Hotelowa wieża

Luksusowy hotel ma znaleźć się też w nowoczesnej, wielofunkcyjnej wieży Roma Tower, zlokalizowanej u zbiegu ulicy Nowogrodzkiej i Emilii Plater. Uchwalony po 7 latach oczekiwania plan zagospodarowania dla Śródmieścia Południowego zakłada powstanie na działce archidiecezji warszawskiej wysokiego na 170 metrów wieżowca. Projekt Romy Tower obejmuje budowę budynku wielofunkcyjnego o powierzchni użytkowej najmu około 55 tys. mkw.

W centrum Warszawy otworzyć ma się również drugi hotel marki Puro, znajdujący się obecnie w fazie projektowej. Obiekt będzie większy od hotelu tej marki powstającego teraz przy ulicy Widok, który liczył będzie 149 pokojów i ma ruszyć w pierwszym kwartale 2019 roku. 

Autor: Walter Herz

Podobnie, jak w innych, światowych stolicach, także w Warszawie biznes zaczyna skupiać się w ścisłym centrum miasta i jego sąsiedztwie 

Dzięki realizacji wielu imponujących swoim rozmiarem projektów komercyjnych skyline Warszawy zmienia się w szybkim tempie. Dotyczy to szczególnie centrum miasta, gdzie w najbliższych latach wyrośnie kilka wież biurowych, które na nowo ukształtują śródmiejski krajobraz. Na wizerunek miasta znaczący wpływ wywarły oddane w ostatnim czasie wysokościowce Warsaw Spire i Q22, które zyskały już status obiektów przełomowych oraz wieżowiec Złota 44, który obok Pałacu Kultury i Nauki stał się nową ikoną stolicy.  

Najwyższe, warszawskie budynki, jak zauważają specjaliści Walter Herz, już niedługo zdeklasuje budowana przy Dworcu Centralnym wieża Varso, która ma zostać oddana do użytkowania z końcem 2020 roku. Obiekt będzie najwyższym budynkiem, nie tylko w Polsce, ale i w Unii Europejskiej. Niebotyk osiągnie wraz z iglicą wysokość 310 metrów, a jego atrakcją będzie położona na szczycie restauracja i taras widokowy. Kompleks, w którym poza wieżą, znajdą się jeszcze dwa niższe biurowce, zaoferuje łącznie ponad 144 tys. mkw. powierzchni komercyjnych, w tym 110 tys. mkw. biur. Prace przy budowie Varso postępują planowo. Pod wszystkimi trzema budynkami układane są obecnie płyty fundamentowe.

Biurowe rondo

Biurowa mapa Warszawy zmieni się nie do poznania przede wszystkim dzięki szczególnie szybkiej rozbudowie rejonu ronda Daszyńskiego, w okolicy którego prowadzona jest budowa kilku niebagatelnych projektów biurowych. Do tak dużej aktywności na tym obszarze zmotywowało inwestorów oddanie do użytku pierwszego etapu drugiej linii metra, co w znacznym stopniu podniosło atrakcyjność tego terenu. W rejonie ronda Daszyńskiego rozrasta się nowa dzielnica biurowa, która powoli zyskuje pozycję nowego, biznesowego centrum Warszawy.

Jak obliczają analitycy Walter Herz, na bliskiej Woli w realizacji jest w tej chwili około 290 tys. mkw. powierzchni biurowych w obiektach, które mają być gotowe do końca 2020 roku. Prowadzone tam inwestycje odpowiadają za ponad połowę nowej podaży, która trafi na rynek warszawski do tego czasu. W rejonie ronda Daszyńskiego trwa realizacja kilku projektów, w których powstaną wysokościowce, są to m.in. Generation Park, The Warsaw Hub, Spinnaker, Mennica Legacy Tower, czy Skyliner.

Warszawskie wieże

W  położonymu zbiegu ulicy Towarowej z ProstąThe Warsaw Hub na powierzchni 113 tys. mkw. znajdą się biura oraz centrum konferencyjne, hotele, powierzchnie usługowe i centrum fitness. Dwa 130 metrowe i jeden 85 metrowy wieżowiec osadzone na wspólnej, liczącej blisko 100 metrów podstawie, stworzą wielkomiejską pierzeję wzdłuż ulicy Towarowej. Koncepcja projektu oparta jest na idei huba, czyli wielkiego węzła. Zakończenie budowy inwestycji planowane jest na koniec 2019 roku.  

W projekcie Generation Park, powstającym wkwartale ulic Prostej, Towarowej, Łuckiej i Wroniej także zaprojektowane zostały trzy budynki: X, Y, Z. Pierwszy etap Generation Park X został już oddany do użytku, a obecnie trwa realizacja Generation Park Z, która zakończy się w trzecim kwartale 2019 roku. Najwyższy, 34 piętrowy biurowiec o wysokości 180 metrów z iglicą powstanie w trzeciej fazie inwestycji. Kompleks zaoferuje łącznie 84 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej.

Mennica Legacy Tower, realizowana jest przy skrzyżowaniu ulicy Prostej z Żelazną, dostarczy ponad 65 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej i usługowo-handlowej w 140 metrowej wieży oraz przyległym 43 metrowym Budynku Zachodnim. Niższy biurowiec ma być oddany pod koniec tego roku, a wyróżniająca się swoją zaokrągloną sylwetką, licząca 32 pięter biurowych wieża będzie gotowa rok później.   

39 kondygnacyjny Spinnaker, któryrealizowany jest na południowy-wschód od ronda Daszyńskiego, przyniesie 55 tys. mkw. powierzchni biurowych. Smukła wieża, która stanie u zbiegu Prostej i Towarowej ma mieć wysokość 180 metrów.

200 metrów nad ziemią

WieżowiecSkyliner, który wyróżniał siębędzie strzelistą, wąską, ostrą i spiczastą bryłą mierzył będzie 195 metrów i łącznie z piętrami podziemnymi liczył będzie 45 poziomów. Pierwsze cztery kondygnacje zajmą sklepy, restauracje i kawiarnie, a pozostałe zostaną przeznaczone na biura. Na wysokości 165 metrów w wieży znajdzie się dwupiętrowy Skybar. Drapacz chmur da Warszawie prawie 44 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni. Obiekt ma być gotowy w 2020 roku.

W okolicy ronda Daszyńskiego położony będzie też kompleks Lixa, który otrzymał właśnie pozwolenie na budowę. Tworzyć go będą 4 budynki biurowe o łącznej powierzchni 65 tys. mkw. Kampusowy charakter projektu stanowił będzie alternatywę dla wysokościowców powstających w tym rejonie, a wyróżniał go będzie efekt mieniących się elementów elewacji. Budowę poprzedzi rozbiórka dawnego biurowca Kredyt Banku, położonego u zbiegu ul. Kasprzaka i Karolkowej, która zaplanowana została na lipiec br. Realizacja pierwszego etapu inwestycji, w którym powstaną dwa budynki, ma zakończyć się w połowie 2020 roku. Całość będzie gotowa w 2022 roku.

Wieżowce w ścisłym centrum

Na przecięciu dwóch linii metra, na rogu ulicy Marszałkowskiej i Świętokrzyskiej w Warszawie powstanie zaś 21 piętrowy Central Point. Budowa obiektu ma ruszyć w drugim kwartale br., a wmurowanie kamienia węgielnego pod biurowiec nastąpi w maju. Wieżowiec zaoferuje ponad 19 tys. mkw. powierzchni z przeznaczeniem na biura i usługi. 

Zielone światło po wielu latach starań dostała także Roma Tower, która będzie najdalej wysuniętą na południe wieżą w centralnej części miasta. Wieżowiec, który stanie przy skrzyżowaniu ulicy Emilii Plater z Nowogrodzkiej, będzie miał 170 metrów wysokości i dostarczy 55 tys. mkw. powierzchni. Poza 20 tys. mkw. biur znajdzie się w nim sześciogwiazdkowy hotel z 200 pokojami, centrum konferencyjne oraz około 70 apartamentów. Budowa ma ruszyć w 2020 roku.

Inwestycje mixed-use

Inwestorów do stolicy Polski przyciągają jednak nie tylko powstające w mieście nowoczesne wysokościowce. Uwagę światowego biznesu zwracają również realizowane w Warszawie wielofunkcyjne projekty rewitalizacyjne, które bardzo korzystnie oddziałują na ogólny obraz miasta i różnorodność jego oferty. Takie inwestycje są o tyle interesujące, że obszary na których powstają aktywizują, nie tylko biznesowo, ale również pod względem kulturalnym i społecznym.

Wśród projektów, wykorzystujących historyczną zabudowę, prowadzonych w tej chwili w Warszawie wymienić należy kompleks ArtN, w którym odbudowane zostaną budynki dawnej fabryki Norblina przy Żelaznej. Ponadto, położone w pobliżu Browary Warszawskie, projekt EC Powiśle powstający w miejscu dawnej Elektrowni Powiśle, czy praskiego Konesera, bazą którego stał się kompleks budynków fabrycznych Warszawskiej Wytwórni Wódek.  Charakter mixed-use będzie miała również Bohema, która powstanie w miejscu dawnej fabryki Pollena przy ulicy Szwedzkiej. 

Prawie 800 tys. mkw. biur w budowie

Starą Warszawę na myśl przywodzić będą także takie odnowione obiekty jak Rotunda, Cedet, Centrum Marszałkowska, Hotel Europejski, czy budynek J 44w miejscu wyburzonego Universalu przy alejach Jerozolimskich 44, które kształtują znany od pokoleń koloryt miasta.  

Jak podają specjaliści Walter Herz, w Warszawie powstaje obecnie 780 tys. mkw. powierzchni biurowych, z których większość oddana zostanie w 2020 roku. Znaczna część prowadzonych obecnie projektów, ze względu na ich charakter, wymaga bowiem dłuższego czasu realizacji. Analitycy szacują, że dokońca 2020 roku warszawskie zasoby biurowe zwiększą się do  ponad 6,3 mln mkw. powierzchni.  

Autor: Walter Herz